Η Ελλάδα μπορεί να παράγει τεχνολογία και λογισμικό με διεθνές αποτύπωμα, εφόσον καλλιεργηθούν νέες συνέργειες, αξιοποιηθούν οι δυνατότητες των στελεχών πληροφορικής και εξασφαλιστεί πρόσβαση σε αναπτυξιακά κεφάλαια, υπογράμμισε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Τεχνολογίας Πληροφορικής Ελλάδος (ΣΕΤΠΕ), Αναστάσιος Μάνος, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Karfitsa».

Μιλώντας στον δημοσιογράφο Γιώργο Κατσιάνη, ο κ. Μάνος αναφέρθηκε στο έλλειμμα εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, περιέγραψε τις δυσκολίες χρηματοδότησης και σκιαγράφησε το θεσμικό πλαίσιο των δημόσιων διαγωνισμών, προτείνοντας εθνική στρατηγική για τις ψηφιακές δεξιότητες και στοχευμένα εργαλεία υποστήριξης.

Σημείωσε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί πλέον προϋπόθεση ανταγωνιστικότητας για τις εγχώριες επιχειρήσεις, ενώ αποτύπωσε τις τρεις κύριες προτεραιότητες της διοίκησης του ΣΕΤΠΕ – θεσμική αναβάθμιση του ρόλου του, εθνικό πλαίσιο για το ανθρώπινο δυναμικό και ενίσχυση της εξωστρέφειας των μελών του.

Αναλυτικά, η συνέντευξη του κ. Μάνου έχει ως εξής:

1. Πόσο εύκολο είναι σήμερα για μια ελληνική επιχείρηση πληροφορικής να πρωταγωνιστήσει στη διεθνή αγορά;

Για τις επιχειρήσεις που παράγουν λογισμικό είναι εφικτό, εφόσον διαθέτουν στρατηγικό προσανατολισμό, τεχνογνωσία και ανθεκτικότητα. Υπάρχουν παραδείγματα ελληνικών επιχειρήσεων παραγωγής λογισμικού που έχουν αποδείξει ότι μπορούν να σταθούν επάξια στον διεθνή ανταγωνισμό, με εξαγώγιμες λύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας, αξιοποιώντας το εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό τους και τις συνέργειες με την ακαδημαϊκή κοινότητα. Το βασικό εμπόδιο, ωστόσο, παραμένει το μικρό μέγεθος και η περιορισμένη πρόσβαση σε κεφάλαια ανάπτυξης δικτύου συνεργατών, σε συνδυασμό με τη δυσκολία συμμετοχής σε μεγάλα έργα. Χρειάζεται ενίσχυση των εταιρικών συνεργασιών, δημιουργία θεματικών συστάδων μικρότερων εταιριών με μεγαλύτερες (clusters), ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία για κλιμάκωση (scale-up) και ενεργή συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα που θα ενισχύουν την ανάπτυξη λύσεων και προϊόντων. Με σχέδιο, τεκμηρίωση και διαρκή εξωστρέφεια, οι ελληνικές επιχειρήσεις παραγωγής λογισμικού μπορούν να αναδειχθούν σε αξιόπιστους εταίρους και παρόχους τεχνολογίας στη διεθνή αγορά.

2. Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις παραγωγής λογισμικού;

Το κυριότερο πρόβλημα είναι σύνθετο και αφορά σε τρεις διαστάσεις: Ανθρώπινο κεφάλαιο, χρηματοδότηση και θεσμικό περιβάλλον δημόσιων διαγωνισμών.

Πρώτον, υπάρχει σοβαρό έλλειμμα εξειδικευμένων στελεχών, καθώς η ζήτηση υπερβαίνει κατά πολύ την προσφορά, ιδιαίτερα σε ειδικότητες υψηλής τεχνογνωσίας. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δυσκολεύονται να ανταγωνιστούν τις αποδοχές και τις παροχές ιδίως των πολυεθνικών ομίλων.

Δεύτερον, η πρόσβαση σε κεφάλαια για την ανάπτυξη προϊόντων αποκλειστικώς για τη διεθνή προώθηση παραμένει περιορισμένη.

Τρίτον, το θεσμικό πλαίσιο συμμετοχής στις δημόσιες συμβάσεις είναι συχνά βαρύ και δυσπρόσιτο για τις μικρότερες εταιρίες.

Η λύση απαιτεί να αναπτυχθούν στοχευμένα χρηματοδοτικά προγράμματα ανάπτυξης (growth funds), να θεσπιστούν κίνητρα απασχόλησης για τους παραγωγούς λογισμικού που αναπτύσσουν λύσεις ή προσφέρουν υπηρεσίες ανάπτυξης λογισμικού σε πελάτες του εξωτερικού, καθώς και να γίνει ουσιαστική αναβάθμιση της σύνδεσης εκπαίδευσης και αγοράς. Χρειάζεται επίσης θεσμική ενίσχυση των συνεργασιών ΜμΕ μέσω κοινοπραξιών, ώστε να έχουν ρόλο σε έργα εθνικής και ευρωπαϊκής εμβέλειας.

3. Οι επενδύσεις που γίνονται στη Θεσσαλονίκη από μεγάλες εταιρίες ευθύνονται για το έλλειμμα εξειδικευμένου προσωπικού;

Οι μεγάλες επενδύσεις είναι αναμφίβολα ευεργετικές για την πόλη και για το οικοσύστημα καινοτομίας, καθώς ενισχύουν το κύρος, τη διεθνή εικόνα και τη μεταφορά τεχνογνωσίας. Ωστόσο, αναδεικνύουν με ένταση ένα ήδη υπαρκτό πρόβλημα: την ανεπάρκεια εξειδικευμένου ανθρώπινου κεφαλαίου, σε ό,τι αφορά το πλήθος των διαθέσιμων στελεχών.

Δεν ευθύνονται οι ίδιες οι επενδύσεις για το έλλειμμα αυτό – το αποκαλύπτουν. Η απάντηση βρίσκεται στην ανάπτυξη εθνικής στρατηγικής για το ανθρώπινο κεφάλαιο: Ενίσχυση της τεχνικής και πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων (reskilling και upskilling), κίνητρα για παραμονή των στελεχών στη χώρα και προσέλκυση εξειδικευμένων επαγγελματιών από το εξωτερικό με ταχείες διαδικασίες (tech visa). Παράλληλα, οι μεγάλες εταιρίες μπορούν να λειτουργήσουν ως «κόμβοι τεχνογνωσίας», σε συνεργασία με μικρότερες επιχειρήσεις και ερευνητικά ιδρύματα, ενώ σίγουρα πρέπει να ενισχυθεί και ο ρόλος του υπεργολάβου παραγωγού λογισμικού προς μεγάλες επιχειρήσεις Μόνο μέσα από τέτοιες συνέργειες το οικοσύστημα θα γίνει πραγματικά βιώσιμο και θα παραγάγει γνώση που θα μένει στη χώρα.

4. Πόσο σημαντικός είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός για την ανταγωνιστικότητα μιας επιχείρησης;

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι επιλογή, αλλά αναγκαιότητα. Καθορίζει πλέον την παραγωγικότητα, την ταχύτητα απόκρισης, την ποιότητα των υπηρεσιών και τη βιωσιμότητα κάθε επιχείρησης.

Η αξιοποίηση διαφόρων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence), η ανάλυση δεδομένων (Data Analytics) και το υπολογιστικό νέφος (Cloud Computing), προσφέρει εργαλεία που μειώνουν το λειτουργικό κόστος, επιταχύνουν τη λήψη αποφάσεων και βελτιώνουν την εμπειρίες των πελατών. Στην Ελλάδα, ωστόσο, το ποσοστό επιχειρήσεων που έχουν υιοθετήσει τέτοιες τεχνολογίες υπολείπεται του ευρωπαϊκού μέσου όρου, αν και τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα.

Απαιτείται επομένως συστηματική ενημέρωση και υποστήριξη των διοικήσεων επιχειρήσεων, επενδύσεις στις ψηφιακές δεξιότητες και στο ανθρώπινο δυναμικό, καθώς και θεσμικά εργαλεία, όπως οι προεμπορικές προμήθειες καινοτομίας (Pre-Commercial Procurement), που επιτρέπουν την πιλοτική εφαρμογή καινοτόμων λύσεων.

Εν κατακλείδι, ο ψηφιακός μετασχηματισμός πρέπει να γίνει μοχλός εξωστρέφειας.

5. Ποιες είναι οι προτεραιότητες που έχει θέσει η νέα διοίκηση του ΣΕΤΠΕ;

Η νέα διοίκηση του ΣΕΤΠΕ έχει θέσει τρεις βασικές προτεραιότητες:

Πρώτον, τη θεσμική αναβάθμιση του Συνδέσμου και τη διασφάλιση του ενεργού ρόλου του στις δημόσιες πολιτικές για την ψηφιακή μετάβαση, την καινοτομία και τη στήριξη των ΜμΕ παραγωγής λογισμικού.

Δεύτερον, τη χάραξη εθνικού πλαισίου για το ανθρώπινο δυναμικό, με έμφαση στην εκπαίδευση, την πιστοποίηση δεξιοτήτων και τη σύνδεση σπουδών και αγοράς εργασίας. Παράλληλα, προτείνουμε τη θεσμοθέτηση ειδικού μηχανισμού ταχείας προσέλκυσης επαγγελματιών από το εξωτερικό (tech visa).

Τρίτον, την ενίσχυση της εξωστρέφειας και της συνεργασίας μεταξύ των μελών του Συνδέσμου. Στόχος μας είναι η συμμετοχή των ελληνικών εταιριών σε διεθνείς κοινοπραξίες, η αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων και η παρουσία σε εκθέσεις και fora τεχνολογίας.

Με αυτές τις δράσεις, ο ΣΕΤΠΕ φιλοδοξεί να καταστεί ο επίσημος εκφραστής των ελληνικών παραγωγών τεχνολογίας και λογισμικού, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην εθνική ανάπτυξη.

 

Δείτε τη συνέντευξη του προέδρου κ. Αναστάσιου Μάνου στην εφημερίδα Karfitsa